Hozirgi vaqtda pedagogika, psixologiya va tibbiyot sohalaridagi ko‘plab mutaxassislarning e’tiborini ruhiy rivojlanishi sustlashgan bolalar jalb qilmoqdalar, bu bolalar o‘rta maktablarga qabul qilinganda ko‘zga tashlanadi. Bunday bolalarni tekshirganda, ularning yomon rivojlanishi va xatti-harakatlaridagi og‘ishlarning asosiy sababi miyadagi kichik organik shikastlanishlar ekanligi ma’lum bo‘ldi. Shu munosabat bilan nutq, tafakkur, idrok, his-tuyg‘u, xotira kabi psixik funksiyalar nafaqat keyinroq, balki biroz boshqacha tarzda shakllanadi.

Ruhiy rivojlanish sustlashganligi bolalik davridagi aqliy patologiyaning eng keng tarqalgan shakllaridan biridir. Rivojlanishning kechikishi turli sabablarga ko‘ra bo‘lishi mumkin. Psixikaning noto‘g‘ri rivojlanishiga bir guruh sabablar ta’sirida ham, ularning kombinatsiyasi ham sabab bo‘lishi mumkin. Bolaning individual rivojlanish yo‘lini o‘rganishda odatda biologik va ijtimoiy omillarning umumiy salbiy ta’sirining mavjudligi aniqlanadi.

Ushbu toifadagi bolalar chuqur har tomonlama o‘rganishga va maxsus psixologik-pedagogik yordamni tashkil etishga muhtoj. “Kechikish” atamasi vaqtinchalik aqliy rivojlanish darajasi va bolaning pasport yoshi o‘rtasidagi nomuvofiqlik bilan belgilanadi. Shu bilan birga, yosh bilan yengib o‘tiladigan kechikishning vaqtinchalik tabiatini qanchalik muvaffaqiyatli ekanligini ta’kidlaydi. Bu bolalarni o‘qitish va tarbiyalash uchun maxsus sharoitlar yaratilgan.

 Ruhiy rivojlanish sustlashganlik namoyon bo‘lishining turli shakllari korreksion-pedagogik ishlarni tashkil etishni, rivojlanish darajasini diagnostika qilishni va bolani ushbu toifaga kiritishni qiyinlashtiradi, chunki bugungi kunda ushbu turdagi buzilishlarni tushunish va uni kasallik bilan bog‘lash bo‘yicha yagona nuqtai nazar mavjud emas.

Ruhiy rivojlanishi sustlashgan bolalar bilan inklyuziv me’yorda rivojlangan, sog‘lom tengdoshlari orasida yoki maxsus muassasalarda davolab, himoya etish va ruhiy faoliyatni rostlashni ko‘zlab alohida ta’lim-tarbiya ishlari olib boriladi. O‘z vaqtida va to‘g‘ri tashkil etilgan yordam tufayli ushbu toifadagi alohida yordamga muxtoj bolalar keyinchalik yaxshi rivojlanib ketib, maktabni bitirgach oliy o‘quv yurtlarida ham muvaffaqiyatli ta’lim oladilar.